Jaarlijks moet ik voor één van mijn scholen een aantal nieuwe computers configureren.  Ik koop zelden nieuwe computers, omdat op de tweedehandsmarkt momenteel dual cores te koop zijn voor een kleine prijs en deze toestellen voldoen aan de noden die mijn scholen hebben.  Ik zorg er wel steeds voor dat er een licentiesticker bij is, zodat ik met een legale versie kan werken.  

Het configureren van een toestel vraagt toch makkelijk vijf uur werk: installeren van Windows, opzoeken van de juiste drivers, installeren van software, beveiliging, netwerkverbindingen, juiste mappen delen, ...  De makkelijkste manier is een computer klonen.  Je kopieert dan een bestaand toestel naar een nieuw toestel, maar deze truc lukt enkel wanneer beide toestellen over hetzelfde moederbord beschikken.  In zeldzame gevallen lukt een kloon op een ander toestel, maar meestal krijg je na een kloon een blauw scherm te zien en herstart de computer.  Dit komt omdat op het nieuwe toestel andere drivers worden gebruikt en dat de oude drivers die mee gekloond werden voor een conflict zorgen op de nieuwe computer, zodat je het kritieke blauwe scherm te zien krijgt.

Ik ben in mijn twaalfjarige carrière van ICT-coördinator al vaak op zoek geweest naar een oplossing, maar tot nu toe lukte me dit nooit.  Tot op vandaag.  Nu er een nieuwe lading van 24 laptops in mijn garage staat te wachten op een nieuw leven, wilde ik persé eindelijk een oplossing vinden voor mijn grote frustratie van de voorbije jaren.  Ik heb uren geprobeerd via trial en error, ettelijke websites erop nageslagen en mijn eigen kennis toegepast.  De mengeling van deze drie leverde me vandaag volgende oplossing op.  In onderstaand stappenplan gebruik ik computer A voor de computer die je wilt klonen en computer B voor het gekloonde toestel.  Dit stappenplan slaat ook op Windows XP. Ik heb geen ervaring of nieuwere Vensters op dezelfde manier gekloond kunnen worden.  Hoewel de ondersteuning voor XP volgend jaar stopt, ben ik nog steeds tevreden over dit OS. Ik maak wel gebruik van de moderne Chromebrowser.

1) Maak een kopie van de harde schijf van de computer A.  Dit kan met betalende software als Norton Ghost, Paragon Drive Copy of Acronis True Image.  Er bestaat ook freeware voor als DriveImage XML wat ik uitgeprobeerd heb.  Van al deze software bevalt Acronis True Image mij het best.  Het werkt het vlugst en de bestanden zijn het kleinst.  Met Acronis Universal Restore zou je zelfs klonen kunnen maken naar andere toestellen, maar dit is me niet gelukt.

2) Zorg dat computer B op punt staat met de juiste drivers.  Op de website van de fabrikant kan je meestal alle drivers downloaden.

3) Maak een kopie van alle drivers van computer B.  Ik gebruik hiervoor Driver Genius, maar er bestaat nog software die dit doet.

4) Zet de kloon gemaakt in (1) over op computer B.  Als je heel veel geluk hebt, zal Windows opstarten en zelf zoeken naar de juiste drivers, maar meestal krijg je een blauw scherm te zien en start Windows opnieuw op.

5) Steek de installatie van Windows XP in computer B. 

6) Bij het scherm Welkom bij Setup kies je voor de eerste mogelijkheid en druk je op ENTER om Windows XP nu te installeren.

7) Je krijg de gebruiksrechtenovereenkomst te zien en gaat hiermee akkoord met de F8-toets.

8) Druk in het volgende scherm op de R-toets om de geselecteerde Windows XP-installatie te herstellen. Ik ga er van uit dat er inderdaad een windows XP geselecteerd is. Setup kopieert nu een reeks bestanden.

9) Op een bepaald ogenblik zal de computer opnieuw opstarten.  Zorg ervoor dan de installatie CD van Windows XP verwijderd wordt uit de PC of toch ten minste dat de computer niet opnieuw opstart van deze CD.  Daarna moet je hem terug in de drive plaatsen.

10) De installatie loopt verder en duurt nog een tiental minuten.

11) Op een gegeven moment moet je de licentiecode ingeven van Windows XP.  Gebruik de licentiecode die op de licentiesticker staat.  Het is volgens het Europees recht toegelaten om Windows hiermee legaal te registreren.  Het spreekt vanzelf dat de licentiecode op de sticker moet slaan op de versie die je installeert.

12) Wanneer de computer opnieuw opstart, moet je de computer verder configureren. Volg de aanwijzingen op het scherm.

13) Zet de de kopie van je drivers gemaakt in (2) over op computer B.  Of zoek de drivers op de website van de fabrikant en installeer deze opnieuws.

14) Controleer of alles naar behoren werkt.  Het is mogelijk dat een aantal programma's toch opnieuw moeten geïnstalleerd worden, maar de kans is klein.

Ik kan geen garantie geven dat dit stappenplan werkt voor elk type computer, maar het lukte als kopie van een Dell D620 naar een Dell D630.  Het is slechts een tiental verschil, maar gewoon klonen lukte niet.

Ik zou het fijn vinden indien mijn stappenplan ook bij jou werkt of niet.  Laat je iets lezen?

Update:  Ondertussen heb ik dit stappenplan met succes ook uitgevoerd op een compleet ander systeem.  Ik heb daarbij dit stappenplan wat verder uitgewerkt.

Volgende week leggen de leerlingen van het zesde een fietsexamen af.  Als voorbereiding vroeg de klastitularis mij of ze  online de verkeersborden konden oefenen.  Een kleine zoekopdracht bracht me bij Kijk uit op de fiets, een heel interessante website met realistisch videomateriaal dat allerlei verkeersituaties inoefent.  

De website richt zich tot leerlingen van 11 tot 14 jaar. Over de inhoud en doelen kan je HIER meer lezen.

Ik was vooraf bang dat het niet mogelijk zou zijn om met een klas van 20 leerlingen de video's te bekijken, maar omdat de video's aangeboden worden in een lage resolutie, was dit geen probleem.  Het was zelden zo stil in de computerklas als vandaag, terwijl de leerlingen de verschillende stappen doorliepen op de website.  Je mag rekenen op dertig à veertig minuten om alles te doorlopen.  Een aanrader!  

't Is weer Bingeltijd: 

• Nieuwe leerlingen en leerkrachten invoeren
• Controleren of klasnummers en geslacht kloppen
• Wachtwoorden automatisch aanmaken
• etiketten afdrukken voor de leerkrachten

Bij de laatste stap moet ik elk jaar opnieuw zoeken hoe ik dit het jaar ervoor deed.  Daarom zet ik volgend stappenplan (eerder voor mezelf) online, zodat ik volgend jaar wat zoektijd bespaar. 

1. Word opstarten
2. Verzendlijsten
3. Afdruk samenvoegen starten
4. Etiketten (kiezen uit lijst of nieuw maken)
5. Adressen selecteren
6. Bestaande lijst gebruiken: opzoeken en selecteren
7. Samenvoegvelden invoegen (volgens lay-out etiket)
8. Etiketten bijwerken
9. Voorbeeld van het resultaat
10. Voltooien en samenvoegen
11. Documenten afdrukken
12. Alles (printer op 'handmatig')
13. OK

't Is kriptisch, maar voor mij voldoende.

Volgende week is het weer oudercontact op school.  Eén van de ouders kan het contact niet bijwonen in de klas omdat hij aan een rolstoel gekluisterd zit.  Vroeger gebruikte ik het programma Supervideocap, maar dit was een evaluatieversie en het programma wil het reeds twee jaar niet meer doen.  Het bedrijf achter dit programma bestaat blijkbaar niet meer, want de website is offline.

Ik ben daarom vandaag op zoek gegaan naar een alternatief en vond dit in een app voor mijn tablet: IP Webcam.  Deze app is gratis, maar doet zijn werk zoals het hoort. Hierbij een klein stappenplan:

1. Installeer de app op je tablet of androidtelefoon.
2. Start de app.
3. Na de start krijg je op de tablet een lijst van instellingen te zien.  In de bovenste instelling stel je de resolutie in. Onderaan klik je op Start server.
4. Het spreekt vanzelf dat de tablet via wifi toegang heeft tot het netwerk van de school.
5. Om het geluid te streamen start  je het programma VLC-player op de computer waarnaar  je beeld en geluid wilt streamen.
6. In het menu kies je onder Media voor Netwerkstream openen. Plak hier de URL http://192.168.0.247:8080/audio.wav   Het juiste IP-adres kan je aflezen van de tablet. Klik op Afspelen.
7. Om het beeld van de webcam van de tablet te streamen open je opnieuw VLC-player.
8. In het menu kies je onder Media voor Netwerkstream openen. Plak hier de URL http://192.168.0.247:8080/playlist.m3u   Het juiste IP-adres kan je aflezen van de tablet.  Klik op Afspelen.
9. Beeld en geluid worden nu redelijk syncroon afgespeeld met een vertraging van een seconde of twee, maar dat zal de volger in het ander lokaal niet weten.

Zoals elk jaar maak in met de vijfdes een klasvriendenboek.  Ik doe dit via een presentatie gemaakt met Google Docs die ik zo deel dat iedereen die over de link beschikt, mag bewerken, zonder ingelogd te zijn.  Dit werkt normaal voortreffelijk, maar vandaag liep er toch iets mis.  Bleek dat je geen afbeeldingen kan invoegen als je niet bent ingelogd.  Gelukkig hadden al mijn leerlingen een account, maar vroeger lukt dit zonder problemen.

Als test heb ik deze presentatie klaargemaakt.  Als je niet ingelogd bent op Google Docs of Google Apps (bovenaan rechts staat dan Inloggen), kan je normaal geen afbeeldingen invoegen.  Is dit een fout?  Of zie ik iets over het hoofd?  Ik hoop dat iemand mij bij dit probleem kan helpen.

Nog tot eind september kan je via je school goedkoop een Windows Surface aankopen.  Ik krijg regelmatig de vraag of dit een interessante aanbieding is.

In Test-Aankoop stond een mooi testverslag over deze tablet: http://www.test-aankoop.be/hightech/computers/nieuws/microsoft-surface-onze-eerste-indruk  Hier kan ik dus weinig aan toe voegen.

• Pgeneration
• Ecubel 
• Ecopc
• Computeroutlet
• PUC

De toestellen die geleverd worden door deze firma's zijn nagekeken, gereinigd en bevatten meestal een propere installatie van het besturingssysteem dat erop stond.  Er hangt meestal een licentieklever op, zodat je wettelijk in orde bent. 

Volgend verhaal heb je waarschijnlijk ook reeds meegemaakt.  Je hebt uren arbeid gestopt in de aanmaak van een prachtig document met tabellen, afbeeldingen en allerlei tekststijlen.  Fier als een pauw beroer je de printknop om het resultaat te kunnen meegeven met jouw collega's.  Maar groot is de teleurstelling als blijkt dat de printer jouw document in landschapsformaat netjes afdrukt in portretformaat waarbij de helft van jouw werk gewoon digitaal wordt afgeknipt.

Het overkwam gisteren een collega die voor de eerste maal in zijn carrière als beleidsmedewerker de directie mocht ondersteunen.  De reddende boei is dan natuurlijk de ICT-coördinator (hoopt men toch).  

Ik heb het opgelost met volgend stappenplan:

1. Maak een PDF van jouw document.  In de meeste officeprogramma's kan je elk document opslaan als PDF, ook in Google Apps waarmee ik mijn collega had overtuigd om mee te werken.

2. Open de gemaakt PDF opnieuw met een PDF-lezer.  Ik gebruik hiervoor Foxitreader.

3. Print de PDF af vanuit de PDF-lezer.

4. Alle opmaak wordt netjes gerespecteerd door de printer / kopiemachine.

5. Je hebt er weer een gelukkige collega bij. 

Java is een plugin die bepaalde toepassingen mogelijk maakt die anders niet te gebruiken zijn in een browser.  Je kan het vergelijken met Flash. Op een iPad draait Flash niet.  Daarom zie je bepaalde banners niet of kan je sommige flashspelletjes niet spelen.  Java wordt door hackers vaak gebruikt om in een computer in te breken, omdat het veel fouten in de programmeercode bevat die hackers misbruiken.  Daarom worden er met de regelmaat van de klok updates uitgebracht.  Onderaan zie je dan een oranje icoontje in je taakbalk verschijnen met de korte boodschap: er is een update voor java beschikbaar.

Het is verstandig om de laatste update te installeren, maar op school zijn dat heel wat computers.  Klik je op het oranje icoontje, dan wordt eerst het installatieprogramma gedownload en als je niet oplet bij het begin van de installatie, breng je nog twee wijzigingen aan op jouw computer die niets te maken hebben met java: er wordt een toolbar mee geïnstalleerd en de startpagina wordt gewijzigd zonder dat je erom gevraagd hebt.

Dit schooljaar heb ik het anders aangepakt.  Ik zet via deze website de laatste versie van java op de server in een map die bereikbaar is voor alle computers van de school.  Op het bureaublad van deze computers staat een snelkoppeling naar dit installatieprogramma.  Wanneer een nieuwe update uitgebracht wordt, stuur ik een mailtje aan de collega's dat ze even op die snelkoppeling moeten klikken en automatisch wordt de nieuwe versie van java geïnstalleerd.  Deze versie bevat ook niet de bijhorende malware waarop je anders getrakteerd wordt.

Veel experts raden het gebruik van java af, maar een aantal programma's op het rekenweb hebben het nog nodig.

Het valt me op dat veel collega's zo genoten hebben van de voorbije vakantie.  De ontvangen zonne-energie is hier grotendeels de oorzaak van, daar ben ik van overtuigd.  Het mailverkeer lag lager dan vorig jaar, iets waar ik niet rouwig om ben.  Mijn computeractiviteit stond ook op een laag pitje.  Maar we zijn ondertussen reeds een paar versnellingen hoger geschakeld en klaar om de opgedane energie weer om te zetten in bruikbare ICT-info wat resulteert in efficiënter ICT-gebruik op school en bij (j)(m)ezelf.

In februari 2014 stopt Microsoft met de ondersteuning van Windows XP.  Op veel scholen staan nog computers met XP.  Ze kochten tweedehandstoestellen waarop dit besturingssysteem stond.  Windows XP kan ook gemakkelijk geïnstalleerd worden met dezelfde activatiesleutel.  Dit is niet meer het geval bij Vista en hoger.

Betekent dit dat we als school best overstappen naar een nieuwer besturingssysteem?  Ik denk het niet.  Ik heb Windows XP altijd een stabiel besturingssysteem gevonden.  Het draait vlot op oudere computers met niet teveel geheugen (lees een halve gigabyte).  De meeste software die onder Windows 7 of 8 draait, werkt ook onder XP.  Enkel Microsoft zondigt tegen dit principe door bijvoorbeeld hun nieuwste browsers niet compatibel te maken voor XP.  En laat de browser nu een kwetsbare plek zijn voor een computer.  Daarom raad ik ook Explorer niet aan bij collega's.  Onder Windows XP draait zeker een verouderde Explorer die de computer zwak maakt voor aanvallen van buitenaf.  Chrome of Firefox draaien wel perfect onder XP, ook de laatste versies.

Geen ondersteuning betekent dat lekken niet meer gedicht zullen worden die hackers vinden om de computer aan te vallen.  Externe antiviruspakketten en firewalls kunnen de meeste aanvallen opvangen, ook onder XP.  Het gevaar bestaat natuurlijk wel dat een zwakste schakel een heel netwerk kan plat leggen.  Ik heb het zelf één keer meegemaakt en het is geen pretje om dat op te lossen.

Kiezen voor Windows 7 of 8 betekent voor de meeste scholen wel kiezen voor nieuwere computers.  Dit mogen gelukkig recentere tweedehandsmodellen zijn, maar je hebt toch minstens een dualcore processor nodig met 2 Gb geheugen om vlot Windows 7 en 8 te draaien.  Aparte geheugenlatjes bijsteken is niet altijd een oplossing, want de prijzen van geheugen is sterk gestegen het laatste jaar.  Je kan dan beter investeren in een andere computer.

"Installeer Linux" hoor ik sommige collega's zeggen.  Ik heb niets tegen Linux, maar heb deze stap in het verleden niet gezet, omdat heel wat educatieve software niet draait onder Linux, ook niet met Wine. Kenners onder jullie zullen Wine reeds geproefd hebben, het is een programma dat sommige Windowsprogramma's laat draaien onder Linux.