8 februari werd door Europa uitgeroepen tot Dag van het veilig internet. Ik wil hieraan ook mijn steentje bijdragen door zowel op het niveau van de leerkracht als van de leerlingen enkele nuttige tips mee te geven. In deze eerste bijdrage, geef ik tips op niveau van de leerkracht.
1. Welke gevaren bedreigen onze computer?
Een onderzoek zou uitgewezen hebben dat op wereldvlak één op de vijf computers besmet zou zijn met malware of virussen. Je computer wordt bedreigd door een grote variatie van gevaren: Trojaans paard, Worm, Bootsectorvirus, Macrovirus, Phishing, Pharming, Spyware, Spam, Hijacken, Hoax, Rootkit, Keylogger, Botnet. Ik ga hier niet al deze gevaren één voor één verklaren. Als je deze intikt in wikipedia.be dan krijg je netjes een mooie verklaring voor elk probleem. Doe je dit niet, dan heb je er in elk geval een idee van dat de veiligste computer er één is die niet op het internet is aangesloten en nooit een CD, DVD of USB-stick voorgeschoteld krijgt.
De symptomen van een besmette computer kan je
hier nalezen.
2. Hoe kan je jouw computer beschermen tegen deze gevaren?
Gelukkig bestaat er heel wat software om ons te beschermen tegen deze gevaren. Sommige software is betalend. Vaak wordt een probeerversie mee geïnstalleerd op een nieuwe computer, maar na verloop van tijd moet je jouw portemonnee boven halen. Velen doen dit niet en beseffen niet dat ze hierdoor niet meer beschermd zijn. Beter is om al die software eraf te gooien en één van onderstaande programma's te gebruiken. Er bestaat software die een nieuwe computer scant op voorgeïnstalleerde software en dit op vraag van jou netjes verwijdert. PCdecrapifier is zo'n tooltje dat ik gebruik.
Malware is een verzameling van allerlei programma's die het verkeerd voorhebben met jouw computer. Ofwel proberen ze je kredietkaartnummer te achterhalen of ze sturen gerichte informatie door naar adverteerders die jouw surfgedrag bespieden. Dit lijstje is zeker niet af.
Malware kan opgespoord worden met onderstaande programma's:
Terwijl bovenstaande programma's jouw computer vooral scannen op malware, proberen onderstaande programma's je te beschermen tegen malware en virussen. Ze proberen ze tegen te houden voor het te laat is.
Sofware: AVG Avast Immunet Microsoft Security Essentials Panda Cloud Antivirus
Normaal mag je geen twee antivirusprogramma's gelijktijdig gebruiken, maar Immunet beweert op hun website dat dit met hun programma geen probleem is. Je krijgt er dus een dubbele beveiliging door.
Persoonlijk raad ik Microsoft Security Essentials of Panda Cloud Antivirus aan. Het zijn lichtgewicht programma's die je computer weinig werk bezorgen en toch hun werk goed doen. Zelf combineer ik deze met Immunet.
Denk je dat jouw computer besmet is, dan is het zinvol om deze online te scannen. Je gebruikt dan een virusscanner over het internet.
Spam of ongevraagde e-mail is niet kwaadaardig, maar wel best vervelend. Gelukkig kan je hier ook iets aan doen. Er bestaan heel wat programma's die je mails checken eenmaal je ze binnen hebt gehaald, maar beter is om de mails te controleren aan de bron, voor je ze downloadt. Vroeger gebruikte ik hiervoor Mailwasher. Maar nu laat ik al mijn mails checken met Gmail.
3. Voorkomen is beter dan genezen
a. Gebruik goede wachtwoorden. Persoonlijk gebruik ik twee wachtwoorden. Een eenvoudig voor die zaken die mij niet persoonlijk kunnen schaden en een ingewikkeld voor bankzaken, kredietkaarten, mail, ...
Onderstaande twee websites leren je hoe je een veilig wachtwoord maakt:
Er bestaat ook software die je help om al jouw wachtwoorden te onthouden:
Roboform LastPass KeePass Ik gebruik zelf tot volle tevredenheid Roboform.
Wijzig ook regelmatig je wachtwoord.
b. Regelmatig verschijnen er
updates. Zowel van het besturingssysteem (bv Windows), maar ook van Adobe, Java of programma's die je hebt geïnstalleerd. Het is verstandig om deze updates uit te voeren. Meestal is het met een klik bevestigen en je hebt er verder geen omkijken naar.
c. Zet nooit een e-mailadres op een website. Gebruik beter een contactformulier op een website. Spamrobots zijn voortdurend op zoek naar mailadressen om je te bestoken met spam.
d. Gebruik een wegwerpmailadres als je jouw moet registreren op één of andere website: http://jetable.org 10 minute mail overzicht Als je jouw eigen mailadres gebruikt, dan kan dit ook misbruikt worden.
e. Ik krijg regelmatig mails met de vraag om die naar zoveel mogelijk personen door te sturen. Het gaat dan om een gevaar dat zelfs door Microsoft nog niet werd opgemerkt of zoiets. Google vooraf voor je zoiets door stuurt, want in 99% van de gevallen gaat het om een HOAX, een wansmakelijke grap.
f. Maak regelmatig een backup van je documenten.
g. Regelmatig scannen op virussen en spyware is de boodschap.
i. Beveilig jouw draadloos netwerk met een netwerksleutel, want het is poepsimpel om via een onbeveiligd draadloos netwerk je computer te besmetten.
j. Werk in de wolken (via het internet) met jouw documenten. Gebruik je bijvoorbeeld Office live of Google Docs, dan heb je altijd de beschikking over jouw documenten en kan je ze nooit kwijt raken.
k. Gebruik een veilige browser: Internet Explorer 8 of hoger, Firefox 3 of hoger, Google Chrome. Persoonlijk gebruik ik Chrome, ook omdat deze browser razendsnel surft.
Wie twijfelt of hij een veilige browser heeft, surft naar eicar.com Lukt dit, dan kan je best over schakelen op een andere browser. Eicar is enkel een testsite, je computer wordt niet besmet, wees gerust.
4. Maak regelmatig een backup
Vroeg of laat chrasht een computer. Diefstal in een school komt meer voor dan je denkt. Het is dus zaak om van belangrijke documenten een dubbel te maken, die je niet bewaart bij deze computer. Dit kan een USB-stick zijn, een externe harde schijf of gewoon het internet. Voordeel van die laatste is dat je er overal toegang toe hebt.
Maak je een backup aan op een stick of externe harde schijf, dan raad ik
Syncback aan. De gratis versie werkt goed en efficiënt.
Online zijn er ook verschillende gratis mogelijkheden:
Skydrive Dropbox Zumodrive Google Docs Gmail Drive Persoonlijk gebruik ik vaak Skydrive omdat je hier lekker veel ruimte krijgt (50 Gb) en Zumodrive omdat ik hiermee op verschillende computers van mijn scholen, mappen mee kan synchroniseren.
5. Beveiligen van bestanden:
Bestanden kan je ook versleutelen op jouw computer zodat onrechtmatigen ze niet kunnen bekijken. Je kan bestanden archiveren als ZIP of RAR en ze beveiligen met een wachtwoord Dit kan eenvoudig met 7-zip
Je kan ook een nieuwe beveiligde schijf maken met Truecrypt. Zo'n harde schijf kan je op slot doen met een wachtwoord zodat bestanden onmogelijk kunnen gekraakt worden. Truecrypt is gratis en als je het programma geïnstalleerd hebt, dan volgt een mooi stappenplan hoe je het moet gebruiken.
6. Beveiligen van je laptop
Laptops vind ik nuttiger in een school dan desktops, maar ze kunnen oh zo gemakkelijk verdwijnen. Gelukkig bestaan er speciale b
eveiligingskabels waarmee het meenemen een degelijke kniptang vraagt.
Ook bestaat er software die helpt om bij diefstal je computer opnieuw op te sporen:
7. Cyberpesten
ICT en cyberpesten gaan jammer genoeg vaak samen.
Cyberpesten is pesten in het kwadraat. De pester ziet niet het resultaat van zijn pestgedrag, zodat dit nog meer uit de hand loopt. Op onderstaande websites vind je heel wat tips voor leerkrachten om dit probleem aan te pakken:
8. Privacy
Eén van de grootste gevaren van het internet vind ik het zomaar vrijgeven van zijn privacy. Jongeren en ook volwassenen gooien hun intiemste gevoelens en ideeën te grabbel op internet via mial, Facebook, netbook en zo meer. Mensen vergeten dat vrienden niet voor de eeuwigheid zijn en dat het kan verkeren. Alles wat je schrijft kan misbruikt worden. Info over jezelf blijft wel jaren traceerbaar op het net. Zo was er ooit een dame die in een depressie over haar zelfmoordplannen schreef op een blog. Tien jaar later geraakte ze niet aan werk, ook al was ze intussen gelukkig getrouwd.
