Donderdag besteedde Klasse in zijn wekelijkse nieuwsbrief aandacht aan programmeren in de kleuterklas met behulp van een Beebot.  Ik lees zelden reacties op artikels, omdat ze vaak verzuurd zijn, maar deze keer klikte ik wel op 5 reacties en maakte zo kennis met Clementoni Robot.  Clementoni is een Italiaans speelgoedbedrijf dat blijkbaar een gevarieerde verzameling speelgoed op de markt brengt, maar mijn interesse ging uit naar de programmeerbare robots die ze verkopen.  Ik vond op YouTube deze filmpjes:

film 1    film 2   film 3

Er bestaan blijkbaar verschillende versies, waarvan sommige zelfs in sommige winkels niet meer verkrijgbaar zijn.  Ik neus daarom graag eens in de onlinewinkel Bol.com en Amazon, omdat je daar ook recensies van gebruikers kan lezen.  Voor de kleuterklas lijkt me Clementoni Doc  (zie ook dit filmpje) een interessant alternatief voor de BeeBot omdat die ook nog heel wat goedkoper is.

Toen ik voor een zoekopdracht Google Maps opstartte vandaag, kreeg ik de vraag of ik op zoek wilde gaan naar de dief Carmen Sandiego, een spel dat gespeeld wordt met Google Earth.  Mijn belangstelling was getriggerd en in een pauze speelde ik vandaag het spel uit.  Het spel is Engelstalig, maar met behulp van Google Translate moeten de knappe kinderen uit de derde graad het spel wel kunnen uitspelen, want het is niet zo moeilijk.  Een uitdaging voor de kangoeroeklas?

Klik HIER om het spel te spelen

Steeds meer leerkrachten zijn bezorgd over hun privacy en terecht.  Iedereen maakte wel eens mee dat een zoekterm later terug keerde via een advertentie.  DuckDuckGo is een zoekmachine die deze nare eigenschap niet heeft, omdat geen zoekresultaten worden verwerkt en doorgegeven aan adverteerders.  De browser Chrome laat je nu ook toe om DuckDuckGo als standaard zoekmachine in te stellen.

Open de browser Chrome, klik op de drie stippen rechtsbovenaan.  Klik op instellingen en scroll naar beneden tot bij Zoekmachine.  Daar kies je voor DuckDuckGo.

Persoonlijk offer ik liever wat privacy op om betere zoekresultaten te krijgen van Google, maar ik ken collega's die wel tevreden zijn over DuckDuckGo.  Misschien probeer je het best zelf eens uit.

Ik kreeg vorige week een stagiaire onder mijn hoede die in haar opleiding gekozen had voor een bijkomende module ICT en media.  Ze mocht niet alleen mij volgen, ik kreeg ook enkele mooie lessen te zien van haar over stop motion.  Ik heb er achteraf deze lesvoorbereiding over gemaakt.

Thuis ben ik zelf even aan het experimenteren geslagen en bovenstaande stop motion gemaakt.

Leerlingen krijgen weleens de opdracht om een affiche te ontwerpen.  Zo hangt mijn school vol affiches in de toiletruimtes met de boodschap om die proper achter te laten.  Ook de speelplaats is een geliefkoosde plek om affiches te hangen tegen zwerfvuil. De klimaatbetogers doen hun best om gezien te worden met een originele tekst.

Vaak worden deze affiches getekend, maar Google Drive bevat een interessante tool om affiches mee te ontwerpen:  Google tekeningen.

In onderstaande screencast leg ik uit hoe je makkelijk met deze tool een affiche ontwerpt.

Ik verdiepte mij onlangs in de rechtspraak rond foto's op een schoolwebsite, vooral of er iets gewijzigd is sedert de invoering van AVG of GDPR in mei van vorig jaar.  AVG staat voor Algemene Verordening Gegevensbescherming of in de Engelse taal GDPR = General Data Protection Regulation.  We hebben er allemaal mee te maken nu we steeds toestemming moeten geven als we een website bezoeken.  Maar is de rechtspraak veranderd rond schoolfoto's met de AVG? 

Het belangrijkste wat ik geleerd heb is dat de wetgeving hierrond heel ingewikkeld is en niet altijd duidelijk.  Wanneer het erop aan komt is het de rechtbank die het laatste woord heeft.  Maar ik probeer toch een samenvatting neer te schrijven van mijn zoektocht.

Voor scholen is de wetgeving rond portretrecht of zoals het in België wordt omschreven: recht op afbeelding, van belang.  Dit betekent dat iedereen het recht heeft om te beslissen of zijn portret mag gebruikt worden op een foto, schilderij, beeldhouwwerk, video, …  Voor kinderen, jonger dan zestien, beslissen één van beide ouders hierover.  Een portret is elke afbeelding waarop iemand "poseert" = weet dat hij/zij gefotografeerd wordt.  Scholen vragen hiervoor meestal toestemming door een clausule toe te voegen in het schoolreglement, maar dit is niet bindend voor ouders.  Ze mogen dit altijd herroepen, zelfs voor één bepaalde foto.

Bij groepsfoto’s waarbij niemand uitgesproken in beeld komt, geldt het portretrecht niet. Maak je dus een foto van een groep kinderen in hun spel, zonder dat ze in de lens kijken, dan hoef je hiervoor geen toestemming te hebben van de ouders.

Portretrecht is ouder dan de verplichte invoering van AVG op 25 mei 2018.  Wat wel nieuw is met de AVG: scholen zijn verplicht de foto’s te beschermen, zodat ze niet openbaar kunnen misbruikt worden, bijvoorbeeld voor kinderporno.  Gevolg: een afgesloten facebookgroep mag, openbaar op Facebook mag niet. Een fotomuur met login op de schoolwebsite mag, openbaar op de schoolwebsite mag niet, ook niet als de ouders toestemming hebben gegeven voor foto’s die vallen onder het portretrecht.

Om misverstanden te vermijden:

1. Plaats enkel groepsfoto's openbaar op de schoolwebsite, hiervoor heb je zelfs geen toestemming nodig van één van de ouders.
    
2. Zorg voor een duidelijk inschrijvingsformulier waarbij ouders toestemming geven voor portretfoto's. Niet ‘als u dit ondertekent, vindt u alles goed’. Maar splits alle toestemmingen op: actiefoto’s, geposeerde foto’s, filmpjes … op de website en Facebook plaatsen. Ouders duiden puntje per puntje hun keuze aan.

    met dank aan Steven Opsomer
    

3. Zet portretfoto's van kinderen achter een muur, bijvoorbeeld beveiligd met een code of enkel gedeeld met bepaalde ouders.  Dit kan met een afgesloten facebookgroep.
    
4. Wees voorzichtig met het nemen van foto's met persoonlijke toestellen.   Wanneer een leerkracht zijn/haar telefoon verliest en de foto's die erop staan worden misbruikt, dan is de leerkracht hiervoor verantwoordelijk.  Dit houdt ook in dat je als leerkracht nooit foto's van kinderen van de school op een andere site plaatst, dan de schoolwebsite.

In Amerika gaan advocaten op zoek naar rechtzaken die ze kunnen winnen.  Zolang dit gebruik niet overwaait naar België, moet we ons niet direct zorgen maken, maar voorkomen is beter dan genezen.  Een verwittigd man is er twee waard en dat geldt ook voor juffrouwen...

Ik daag je uit om drie keer na elkaar de titel te zeggen zonder dat je tong in een knoop ligt.  Computationeel denken is leren denken als een computer, een vaardigheid die meer en meer opgang kent in het onderwijs.  Ik werd erdoor getriggerd door een interview  met Lieven Boeve die het woord ook in de mond nam.  ZILL besteedt er ook aandacht aan in dit artikel.

Computationeel denken is meer dan leren programmeren.  Je kan het samenvatten in 10 doelen:

1. Abstraheren. Leerlingen ontdekken wat echt belangrijk is en focussen niet op details van een probleem.
2. Algoritme en procedure. Leerlingen zetten procedures efficiënt in om snel tot oplossingen te komen.
3. Automatisering. Leerlingen passen standaardprocedures toe die rechtstreeks naar een oplossing leiden.
4. Debugging. Leerlingen sporen fouten op in algoritmes en codes.
5. Decompositie van het probleem. Leerlingen splitsen een probleem op in kleine deeltaken of combineren deeltaken tot één probleem.
6. Omgaan met gegevens. Leerlingen analyseren, verzamelen en visualiseren gegevens.
7. Parallellisme. Leerlingen ontdekken dat een taak sneller klaar is wanneer ze handelingen gelijktijdig uitvoeren.
8. Problemen herformuleren. Leerlingen drukken de probleemstelling uit in eigen woorden.
9. Simulatie en modelleren. Leerlingen bootsen de werkelijkheid na.
10. Voorspellen (inschatten). Leerlingen geven aan wat ze denken dat er zal gebeuren.

Ik kreeg deze week een vraag naar een leerlijn computationeel denken, een opdracht waar ik wel eens mijn tanden in wil zetten als die knoop uit mijn mond is.  In Nederland heeft men deze oefening al gemaakt.  Het resultaat is te vinden in deze schitterende leerlijn, met oefeningen volgens bovenstaande 10 doelen en opgesplitst in onder-, midden- en bovenbouw.

Ik zag deze week veel stippen op handen, een bewijs dat er actief iets gedaan werd tegen pesten.  Kwam cyberpesten ook ter sprake?  Ik vond op de website mediawijs.be  twee interessante links hierrond.  Allereerst een interessant stappenplan om te volgen als je met cyberpesten te maken krijgt.  De schaal van M biedt  je ook heel wat handvaten om te grijpen als je cyberpesten wilt aanpakken op school.

Virtuele realiteit is een kunstmatige wereld die gemaakt wordt door de computer.  Veel games spelen zich af in een virtuele wereld.  Augmented reality of toegevoegde realiteit voegt iets toe aan de echte realiteit.  Onderstaande foto's verklaren dit hopelijk beter:

 Virtuele realiteit

 Augmented of toegevoegde realiteit

Voor beide heb je een tablet of smartphone nodig.  Met een smartphone en aangepaste bril kan je de virtuele realiteit in 3D bekijken.

Expedities laat kinderen op school virtueel de klas verlaten.  Je vindt er heel wat ideeën.

Dit hoeft allemaal weinig te kosten.  De goedkoopste Cardboard kost net geen €5.  Daarin kan je een smartphone steken.  Aangezien de meeste ouders gemiddeld om de drie jaar een nieuwe smartphone kopen, heb je snel als school enkele oudere toestellen verzameld.  Ouders zullen die met plezier gratis geven als ze weten waarvoor het toestel gebruikt wordt.  De app expedities is gratis.

Je kan HIER twee interessante filmpjes bekijken hoe kinderen met Expedities op virtuele reis gaan.

Kettingbrieven zijn zo oud als de straat, maar wat ik deze week hoorde op de radio, vond ik wel shockerend.  Onbekenden sturen horrorberichten zoals “Ik ben de zoon van Satan. Ik kom naar je huis en ik ga je vermoorden als je dit bericht niet doorstuurt naar al jouw contacten”.  Medianest besteedt er aandacht aan, maar ook bij Libelle vond ik een mooi stappenplan hoe dit probleem aan te pakken.