20 tips om efficiënter te werken met de computer in de klas
1. In heel wat educatieve programma's moeten letters worden ingegeven. Meestal kan dit enkel met behulp van het toetsenbord. Wanneer kinderen reeds op vroege leeftijd met twee vingers tokkelen op het toetsenbord, bestaat het gevaar dat ze heel vaardig leren tikken met twee vingers. Op zich, niet zo erg zou je denken, maar als de kinderen op latere leeftijd leren typen met 10 vingers, bestaat de kans dat ze dit vlug opgeven, omdat ze veel sneller kunnen typen met 2 dan met 10 vingers.
Probeer daarom bij jongere kinderen programma’s te gebruiken, waarbij niet teveel moet getikt worden, maar waarbij kinderen het juiste antwoord kunnen aanklikken met de muis. Heel wat leerkrachten die typonderwijs geven, zullen je dankbaar zijn.
2. Op de toetsenborden van de computers in mijn klas, heb ik kleine ronde gekleurde stickers gekleefd. Op de twee entertoetsen (ook die van het numeriek klavier) kleeft een groene sticker, op de deletetoets kleeft een rode sticker, op de spatiebalk zit een blauwe sticker. Ook op de linker toets van de muis zit er een gele sticker. Ik kan nu als de kinderen bijvoorbeeld niet weten dat ze de entertoets moeten indrukken, de opdracht geven:"druk op de groene toets". Niet alle kinderen begrijpen het begrip "entertoets". Met deze gekleurde stickers wordt dit probleem opgelost, zonder dat ik de overeenkomstige toets moet tonen.
Soms staat de enter- of deletetoets niet altijd op dezelfde plaats. Door middel van de kleurencode is er toch geen probleem voor de kinderen, omdat ze weten dat groen "enter" betekent en rood "delete".
3. Ik vind het verkeerd om de computer te gebruiken op het ogenblik dat een leerling klaar is met een opdracht. Zo komen alleen de "rappe" leerlingen aan "de bak". Ik werk met een doorschuifsysteem, zonder dat ik als leerkracht dit moet controleren en bijhouden. (We moeten al genoeg gegevens bijhouden...)
Kleef 2 boterdoosjes met hun onderkant aan elkaar. De onderste doos krijgt een deksel. In de onderste doos komt er ook een gleuf waar naamkaartjes door kunnen. In de bovenste doos zitten de naamkaartjes van de leerlingen uit de klas. Bij de eerste beurt trek ik een naamkaartje uit de bovenste doos en geef dat in stilte aan de overeenkomstige leerling. Die steekt zijn naamkaart door de gleuf van de onderste doos en komt zo niet meer aan bod tot alle namen uit de bovenste doos verdwenen zijn. Is die leerling klaar met zijn opdracht, dan trekt hij in stilte een nieuwe naam uit de bovenste doos en geeft die aan zijn vriendje. Die steekt zijn naamkaartje door de gleuf... en zo gaat dat door tot alle namen van de bovenste doos in de onderste zijn verdwenen. Ik verwissel dan terug alle namen en alles kan van vooraf aan beginnen. Met deze methode weet ik zeker, dat iedereen aan bod komt, het kost geen geld en ik verlies geen tijd in het organiseren van de beurten. Is een beurt niet afgewerkt in één dag, dan kan je gewoon verder de volgende dag.
4. Vaak zitten twee leerlingen samen aan de computer. Dit heeft zo zijn voordelen. Dankzij de computer is er vaak een interessant leerproces tussen de twee leerlingen. De computer is de aanleiding om problemen te gaan verwoorden onder elkaar. We weten dat een probleem verwoorden reeds voldoende is om het op te lossen. Knappere kinderen helpen ook vaak hun vrienden. Kinderen kunnen soms beter een probleem verklaren dan de leerkracht. 5. Gooi je oude computers niet te vlug weg. Het is voldoende dat je één goed programma hebt voor één welbepaalde computer, om die computer in klas te gebruiken. Het hoeft niet steeds een grafische computer te zijn om goede educatieve programma's in de klas te hebben. Er bestaan toestellen van 10 jaar oud (wat in de computerwereld "hoogbejaarde" toestellen zijn), waar nog heel goede educatieve programma's voor bestaan, die veel beter zijn dan het "stuf" dat vandaag verkrijgbaar is op CD-ROM, bestemd voor een multimedia-PC. 6. Bezit je verschillende computers, dan is het heel interessant om alle aansluitingen op het net, op één grote stekkerdoos uit te voeren. Er bestaan tegenwoordig stekkerdozen van 6 en meer aansluitingen. Plaats je nu tussen deze stekkerdoos en de aansluiting op het net, een schakelaar, dan kan je al je computers met één schakelaar aanzetten. Merk op dat je een Windows-computers nooit zomaar met de schakelaar mag afleggen.
7. Leg je computer af ’s avonds, in de weekends en de vakantieperiodes. Ik dacht vroeger dat een computer niet veel elektriciteit verbruikte, maar ik heb aan de lijve ondervonden dat dit wel het geval is. Met tip 6 is dit snel gebeurd. Voor deze handeling kan je ook een leerling aanstellen.8. Gebruik niet te veel educatieve programma's in de klas. Het is beter om met enkele degelijke programma's te werken. Kies je voor programma's van dezelfde auteur(s), dan is elk programma vlug gekend door de kinderen omdat de lay-out overal gelijk is. Koop nooit te vlug een programma dat zichzelf het etiket "educatief" opkleeft. In de commerciële sector zijn er teveel programma's die zich zo noemen, zonder dat ze het zijn. Koop vooraf een demo als het kan, of beoordeel zelf eerst het programma voordat je het koopt. 9. De meeste kinderen hebben thuis een computer en sommigen kunnen hiermee goed uit de voeten. Ik duid bij het begin van een nieuw schooljaar, twee kinderen aan als "computerkids". Zij mogen dan de computers aanleggen en uitdoen op mijn verzoek. Ik controleer natuurlijk wel eerst even of ze dit kunnen. Eventueel krijgen ze een kleine opleiding. Dit is zeker haalbaar met kinderen vanaf 7 jaar. 10. Vaak is het geluid storend voor de andere kinderen. Dit probleem is gemakkelijk op te lossen met behulp van één of twee koptelefoons. In de handel zijn er reeds goedkope koptelefoons verkrijgbaar voor €5. Koop daarbij een verdeelstekker, zodat je twee koptelefoons op de uitgang van je klankkaart kan installeren en het probleem is opgelost, zonder dure investeringen.
11. Sommige computer starten heel traag op. Als je de computer afsluit in slaapstand (niet standby) dan mag je daarna ook de stroom afleggen. Maar bij het opstarten, zal je merken dat de computer veel sneller opgestart wordt. Wanneer je een computer afsluit in slaapstand, dan slaat hij de toestand op waarin die zich bevindt. Het terug zetten van die toestand bij het opstarten gaat merkelijk sneller, dan starten vanaf nul.
12. Klaslokalen zijn vaak stoffige ruimtes. Heel vaak laat de muis het dan ook afweten omdat die door stof zijn werk niet goed kan doen. Het is een goede gewoonte om elke trimester de muis eens af te stoffen. In oude muizen zit er een balletje dat je er kan uithalen. Haal het balletje eruit en blaas eens stevig in de holte die vrijkomt. Het balletje kan je eventjes afvegen met een doekje gedrenkt in brandalcohol en je muis zal waarschijnlijk weer rollen als nieuw. Maar lasermuizen zijn tegenwoordig zo goedkoop geworden dat ze muizen met balletjes zouden moeten verbieden. 13. Er bestaan tegenwoordig prachtige programma's waarmee je jouw agenda kan opmaken. Maar eigenlijk kan je met elke tekstverwerker hetzelfde, ik heb het lang zo gedaan en ik kon mijn agenda even snel "schrijven" als nu met een speciaal programma.
Maak voor elke dag een sjabloon waarop enkel de uren en de vakken staan. Bij het openen van een nieuw document kies je dan de sjabloon dat overeenkomt met de dag die je wilt invullen. Voor elk vak maak je een apart bestand. Zo krijg je een bestand met al je lessen van wiskunde, een ander bestand met die van taal, van wero, enz. Met behulp van zoeken, kopiëren en plakken, kan je nu eenvoudig bij elk uur de overeenkomstige les invoegen. Ik stelde mijn tekstverwerker zo in dat hij bij het opstarten automatisch alle bestanden inlaadde die nodig waren om mijn agenda in te vullen.
Met Google Documenten kan je op die manier een agenda maken die online staat en overal bereikbaar is.15. Geef nooit een computer aan een leerkracht als die er zelf niet om gevraagd heeft. Ik ken scholen waar meer dan de helft van de leerkrachten na zes maanden hun nieuw gekregen computers nog niet uit hun verpakking hadden gehaald. Ik kan het ze niet echt kwalijk nemen, want "men" had beslist dat iedere klas een computer kreeg. 16. Koop een nieuwe computer steeds in vertrouwen. Goedkoop is vaak achteraf een zure koop. Geef liever iets meer, met de garantie dat je kan rekenen op een dienst naverkoop. Ook in de computerwereld heersen tegenwoordig maffiose toestanden met valse en minderwaardige stukken. Zelfs dealers weten soms niet meer wat echt en vals is zonder een echtheidscertificaat. 17. Een aantal bedrijven bieden degelijke tweedehandse merkcomputers aan voor een zacht prijsje. Meestal staat er een besturingssysteem op met licentie.
18. Word lid van Klascement (www.klascement.net) Deze portaalsite wordt ondersteund door het Ministerie van Onderwijs en verzamelt allerlei materiaal en ideeën om te gebruiken in de klas. Triangel vzw (www.triangel.be) doet hetzelfde en brengt maandelijks een ICT-nieuwsbrief uit vol leuke tips. Kijk ook een bij de buren op www.kennisnet.nl Zit je met een vraag, durf dan gebruik te maken van www.lerarenforum.be Je krijgt er snel een antwoord op jouw vraag.19. Durf de harde schijf van je computer eens volledig te formatteren als je computer vaak vastloopt of merkbaar trager zijn werkt doet. Dit is wel een werkje voor tijdens de grote vakantie, maar in de meeste gevallen krijg je een computer die achteraf dubbel zo snel draait. Windows wordt aangewreven dat het geen zo’n stabiel systeem is. Ik heb de persoonlijke ervaring dat dit vaak komt door de programma’s die onder Windows werden geïnstalleerd.20. Hou af en toe eens schoonmaak in je harde schijf. Hoe voller die staat, hoe trager je systeem werkt. Het is voor de goede werking van een computer belangrijk dat er steeds vrije ruimte op je harde schijf beschikbaar is. (zo’n 25 % minimaal) “Defragmenteren” is ook een onderdeel van deze schoonmaak. Daarbij zet je letterlijk alles weer op een rijtje op je harde schijf, zodat de computer zijn bestanden vlugger kan vinden.