ZILL was in oorsprong enkel een digitaal platform.  Onder druk van het onderwijs werd alles toch op papier afgedrukt in boeken, leerplanklappers, schema's, ...  Persoonlijk vind ik de ZILL-website de beste basis.  We krijgen regelmatig vragen naar goede onderwijspraktijken.  Je vindt er tientallen onder de De Zill-selector.  Kies je als voorbeeld Mediakundige ontwikkeling links, door op de camera te klikken, dan verschijnen de drie ontwikkelingsthema's.  Selecteer je daar er één, dan krijg je de doelen te zien. Via het lampje krijg je praktijkvoorbeelden of wat zij noemen: illustraties te lezen.  Je kan ook gericht zoeken in deze illustraties, via deze link.

Maandag 4 februari ging de 34ste ICTdag door in Leuven.  De eerste 200 bezoekers namen deel aan een early bird-tombola.  Ik heb dit jaar niet overnacht op de campus als vorig jaar, maar ik had geslapen in Leuven in de camper, zodat ik tot de vroege vogels kon gerekend worden.  Op het einde van de keynotes werd de hoofdprijs getrokken en ik bleek het winnend lot 72 in handen te hebben.  Even later was ik de trotse eigenaar van een Chromebook Dell 3189 geschonken door the rent company  Dat de firma in Nederland gevestigd is, vond ik geen probleem, maar het is wel jammer dat ze geen rekening hebben gehouden dat wij in Vlaanderen werken met een azertyklavier.  Maar soit, je mag een gekregen paard...

Eerst even toelichten wat een chromebook is, voor wie dit niet zou weten.  Een chromebook is een laptop die geen gebruik maakt van het windows of mac besturingssysteem, maar van ChromeOS.  Oorspronkelijk was een Chromebook enkel de browser Chrome.  Sedert 2017 kan je op nieuwe chromebooks ook apps installeren uit de Playstore van Google, wat de mogelijkheden sterk uitbreidt.  Aangezien de meesten voor 90% van de tijd in de browser werken, kan dit perfect met een Chromebook.  Maar programma's installeren die draaien onder Windows of Mac kan niet.  Gelukkig bestaan er altijd alternatieven bij de apps.

Ik heb nu een week de chromebook aan een grondig inspectie onderworpen en kan mijn eerste bevindingen neerschrijven.  Ik wil dit doen door het opsommen van de positieve en negatieve zaken die ik ben tegen gekomen.

Positief:

• De chromebook start vliegensvlug op.  Openklappen en werken.
• De batterij zingt het lang uit.  De chromebook is nog splinternieuw, de batterijtijd zal zeker nog beter worden na enkele keren op te laden, maar 8 uur haalt hij met gemak.
• Als je inlogt met je google-account van je klassieke computer, dan ziet de browser er krak hetzelfde uit, met dezelfde extenties.  Alle wachtwoorden door chrome opgeslagen worden ook herkend met mijn chromebook.  Lastpass werkt ook zonder problemen.
• Er staan heel wat interessante apps voorgeïnstalleerd.
• Ik werk na een negatieve ervaring op een vreemd wifinetwerk altijd met een VPN.  Ik gebruik hiervoor de app Private Internet Acces en die werkt perfect op mijn chromebook.
• De windowsapps draaien perfect op een chromebook.  In mijn scholengemeenschap worden documenten altijd doorgemaild als word en excel-bestanden.  Ik kan die zonder problemen openen met de office 365 apps van Microsoft.
• Je kan ook offline mails en documenten binnen Google Drive opstellen.   Ze worden automatisch verstuurd wanneer je online bent.
• Je kan een geheugenkaartje toevoegen.  Mijn video's die hierop staan, spelen probleemloos af.
• De kans dat een chromebook besmet wordt, is heel klein, ook zonder antivirusprogramma.

Negatief:

• Ik heb het gevoel dat de chromebook een ietsie pietsie trager reageert dan mijn windows laptop tijdens het surfen.  Dit is niet storend.
• Je kan geen pictogrammen op de desktop zelf zetten, ze staan op de "plank" maar die kan ik minder goed organiseren dan bij mijn windowscomputer.
• Ik  bewerk regelmatig video's en foto's.  Dit kan in een chromebook, maar niet met de programma's die ik op mijn windowscomputer gewoon ben.
• Er is enkel een frontcamera (de selfiecamera),  voor video en fotogebruik is dat niet handig.

Een chromebook is de ideale computer voor op de schoot in de zetel en voor onderweg.  Chromebooks hebben ook een echt toetsenbord, een  gemis als je met tablets werkt.  Als leerling zou ik daarom liever werken op een chromebook dan met een tablet.

Vorige week hielp ik bij een pedagogische studiedag rond ZILL en media.  Ik gaf een aantal tools mee om media doelbewust in te zetten in de klas.  Bij de evaluatie merkte ik dat er veel belangstelling was om aan de slag te gaan met QR-codes in de klas.  Ik schreef er in het verleden deze blog over.  

QR-codes aanmaken is echt niet moeilijk.  De basis is dat de QR-code gelinkt wordt aan een internetadres of URL.  Deze URL kan een website zijn, een afbeelding, een PDF, een video, een interactief online boek, ... Alles is mogelijk zolang het in een browser is te bekijken.  Toepassingen van QR-codes worden bepaald door de creativiteit van de maker, jij dus eventueel.  Maar ik post hieronder een vijftal voorbeelden:

1. De leerkracht legt klassikale instructie vast op video.  Deze instructie kan via een QR-code opnieuw bekeken worden door een leerling.
2. Een QR-code op een werkblad verwijst naar hetzelfde werkblad waarop de oplossingen zijn ingevuld.  Op die manier kan een leerling makkelijk aan zelfcorrectie doen.
3. De QR-code bij een leestekst is gelinkt aan een mp3 die kan beluisterd worden met dezelfde leestekst, dit als ondersteuning voor zwakke lezers.
4. Ik maakte het spel Lagoci waarbij de oplossing ook met QR-codes wordt bekeken.
5. Je vindt op het internet veel kleuterboeken met een QR-code.

Zo'n QR-code maken is niet moeilijk.  Volg volgend stappenplan:

1. Stel dat je een QR-code wilt maken die verwijst naar een video dat oplossing voorstelt voor de opwarming van de aarde.  
   Kopieer de URL van de website waar de video is te bekijken.
   
2. Surf naar goo.gl
   
    
3. Plak onder Simplify your links, de link die je net kopieerde en klik op de knop SHORTEN URL.

   
    

4. Klik op de knop DONE
    
5. De verkorte URL wordt toegevoegd aan alle links die je reeds hebt ingekort.  Klik op de drie stippen rechts.

   
    

6. Klik op QR-code.
   
    
7. Klik met de rechtermuisknop op de QR-code die verschijnt.  Je kan nu kiezen om de QR-code (afbeelding) te kopiëren en te plakken in een ander document of op te slaan.  In beide gevallen kan je ze daarna uitprinten.

   

Ik ben benieuwd naar jullie creatieve toepassingen van QR-codes.  Laat ze achter in de reacties hieronder.

Regelmatig krijg ik als pedagosch ICT-coördinator de vraag hoe je als school / leerkracht moet omgaan met cyberpesten op school.  Vaak gebeurt dit buiten de school(m)uren.  Toch wil de school het probleem aanpakken en bespreekbaar maken voor ouders en leerlingen.  Ik heb daarom een overzicht gemaakt van enkele interessante website, brochures, video's en educatieve spelen rond mediawijsheid.  De vier filmpjes zijn een goede vertreksbasis om een klasgesprek aan vast te knopen over cyberpesten.  Het ganzenbordspel behandelt verschillende mediawijsheden.  In het document heb ik ook summier een stappenactieplan verwerkt, gebaseerd op verschillende vormingen en literatuur.  Je vindt er ook een modelbrief die je kan aanpassen voor eigen gebruik.

Ik heb vroeger de tool SmallPDF reeds beschreven, maar deze week ontdekte ik dat er ook een interessante extentie voor bestaat om te gebruiken binnen Chrome.  SmallPDF laat je toe om een PDF te converteren naar Word of Excel.  Ik was deze week aangenaam verrast dat de conversie naar Excel met mijn PDF quasi vlekkeloos werkte.  Op de website is nog veel meer mogelijk, zoals een PDF splitsen of samenvoegen.   Een aanrader.

Augmented reality was een tijdje terug een hype, maar nu hoor je er niet zoveel meer over.  De letterlijke vertaling is toegevoegde realiteit en de vlag dekt volledig de lading.  Door middel van software (een app op tablet of smartphone) wordt aan een afbeelding die gefilmd wordt, iets toegevoegd.  Het voorbeeld hierboven illustreert wat ik hiermee bedoel. Ja activeert de app en een afbeelding die de camera filmt, triggert een video die getoond wordt bovenop deze afbeelding op het scherm.  

De toepassingen die zo ontstaan zijn enkel beperkt door de creativiteit van de gebruiker.  Je zou bij een foto van een stuk gebak een video kunnen afspelen die demonstreert hoe je dit gebak maakt.  Of de foto van een kasteel in een boek over de Middeleeuwen triggert deze video.  

In dit mediatheekje gebruik ik toegevoegde realiteit om in een kleuterklas de letters aan te leren.  Wanneer de kleuter de afbeelding filmt met de tablet, verschijnt een dier dat met die letter begint.

Handleiding voor de leerkracht

Verschillende gebruikers stuurden  een mail dat het auditief dictee van Digitee niet meer te beluisteren is.  Wegens tijdsgebrek heb ik dit probleem een paar maanden laten liggen, maar nu kan ik met plezier meedelen, dat de 3200 woorden die mijn dochter heeft ingesproken, terug te beluisteren zijn.  Of dit programma nog lang zal werken, weet ik niet.  Het werd geschreven in Flash en deze tool wordt binnenkort niet meer ondersteund door moderne browsers.  Ik heb de intentie om het programma te herschrijven in javascript en html5, maar dit zal wel nog even op zich laten wachten.

Via de Infoknop op het beginscherm, kom je terecht op een website waar je de handleiding van het programma kan naslaan.  Je vindt er ook een overzicht van de 315 woordreeksen die in het programma aanwezig zijn.  Elke woordreeks is gekoppeld aan een getal.  Door dit getal in te geven in Digitee, kan deze woordreeks als dictee worden beluisterd.  43 oefent bijvoorbeeld de voorvoegsels be-, ge- en ver-. Klik je op het leerjaar in het blauw, dan kan je alle woordpakketten downloaden als een PDF-bestand.  Op die manier kunnen de leerlingen ofwel het dictee voorbereiden, ofwel kunnen zwakke leerlingen op de lijst het woord zoeken en kopiëren dat gevraagd wordt.

De meerwaarde van het programma is dat kinderen een woord niet verkeerd kunnen intikken.  Bij een verkeerde letter, wordt deze rood en wacht het programma tot de juiste letter wordt ingetikt. Op die maniier kan het kind geen verkeerd woordbeeld zien.

Er bestond ook een visueel dictee, maar omdat dit programma niet foutloos werkte, wil ik er geen energie meer insteken om de fouten eruit te halen.

Ik gebruik voor mijn mailverkeer Gmail.  Alle mails komen hierin toe en worden automatisch opgesplitst in belangrijk, sociaal en reclame.  Vind ik Gmail het beste mailprogramma?  Geen idee.  Ik gebruik het al jaren en heb er mijn workflow op afgestemd.  Voor mij werkt Gmail het efficiëntst, wellicht zal dit voor iemand anders, anders zijn.  We leven in een vrij land.  

Ik heb verleden week de extentie Streak toegevoegd in mijn browser Chrome, waar ik bijzonder tevreden over ben.  Ik kan in de gratis versie zien of mijn mails daadwerkelijk reeds gelezen zijn, zonder dat de ontvanger een leesbevestiging moet sturen.  Daarnaast kan ik ook mails op een bepaalde datum en tijd versturen, een optie die ik wel eens gebruik om bepaalde mails later te versturen zonder dat ik het vergeet.  Vroeger gebruikte ik hiervoor Boomerang, maar Streak is voor mij beter.  Streak kan veel meer, maar dan moet er geld op de digitale tafel worden gelegd.

Programmeren kan ook quasi kosteloos.  Op de 34ste ICT-dag in Leuven geef ik hierover de sessie Computerwetenschat: Coderen zonder investeren.  Ik zie vandaag dat er nog 143 plaatsen van de 757 vrij zijn voor deze dag.  Inschrijven is dus nog mogelijk.

Volgende programmeeractiviteiten komen onder andere aan bod:  Programmeren met bekers,   tanden poetsen, binaire figuren teken, compressiefiguren tekenen, je naam binair programmeren, programmeren met lucifers, Logaci: logische puzzels, kraak de matrix, ...

Ik heb een aantal van deze activiteiten ook gegeven aan kinderen:

• Eerste leerjaar: Binaire figuren
• Tweede leerjaar: Match
• Derde leerjaar: Bekers stapelen op commando

Er bestaat heel wat materiaal waarmee leerlingen kunnen leren programmeren.  Ik heb hiervan een oplijsting gemaakt.  Ik beweer niet dat deze lijst volledig is.  Ken je zelf nog toepassingen, laat het zeker weten bij de reacties, waarvoor dank.

• 1 Bee-Bot en Blue-Bot
• 2 Probot
• 3 Cubetto
• 4 Ozobot
• 5 Osmo
• 6 Makey makey
• 7 Hackaball
• 8 Lego Mindstorm
• 9 Dash&Dot
• 10 Sphero  
• 11 Micro bit
• 12 Edison  
• 13 Cubelets