Ik heb nu een kleine maand een digitaal Smartboard in mijn zesde leerjaar en reeds drie jaar een Activboard in mijn computerklas. Ik ben de laatste weken actief bezig geweest om het Smartboard beter te leren kennen en te beheersen. In Vlaanderen wordt het Smartboard het meest gebruikt. Vandaar dat ik graag een eerste mening wil publiceren over dit Smartboard.
De eerste vraag die elke school zich MOET stellen is deze: is een digitaal bord wel nodig? Ik lees op het internet vaak enthousiaste verhalen van gebruikers van digitale borden. De mensen die dit publiceren zijn bewust bezig met hun bord. Maar uit de vele gesprekken die ik de laatste tijd gevoerd heb met collega ICT-coördinatoren hoor ik overal hetzelfde verhaal: 80% gebruikt enkel de beamer die bij het digitaal bord wordt geleverd. Ze zijn natuurlijk verplicht ook te schrijven op het bord wegens ontbreken van een klassiek bord, maar het bord heeft verder weinig meerwaarde. Daarom mijn eerste besluit: in de meeste gevallen volstaat het plaatsen van een beamer en laat je beter het klassiek bord hangen. Bedek de beamer met een stofdoek als je die niet gebruikt en blaas een beetje meer de filters uit bij gebruik van een krijtbord. Eventueel kan je ook overwegen om een klassiek witbord te gebruiken met stiften, dan heb je geen krijtstof en kan je nog projecteren op dat bord en er met stiften over schrijven. Het geld dat je zo uitspaart, investeer je in laptops voor je klas.
Nu even de voor- en nadelen van het Smartboard:
Voordelen:
- De Notebooksoftware die bij dit bord hoort, is zeer goed.
- Je kan het bord bedienen met de vinger.
- In de duurdere versies werk je comfortabel met 4 kleurenpennen en een echte gom.
Nadelen:
- Zeer moeilijk om mooi te schrijven. Wanneer je op normale snelheid en grootte een 2 of 3 wilt schrijven, dan lukt dit me niet (en ik ben niet de enige).
- Trage reactie: als ik twee puntjes zet op een ij, dan krijg ik een streepje boven de ij. Ik merk dat dit bij andere Smartboardgebruikers net zo is. Het Actifboard laat wel toe om mooi te schrijven. Probeer maar eens op een Smartboard C° te schrijven, het cirkeltje van de graden wordt spontaan een punt.
- Je hebt minstens 1 Gb RAM-geheugen nodig als je vaak werkt met Notebookbestanden. Je kan de sleutels van je handleiding omzetten in een Notebookbestand om te gebruiken op je digitaal bord, maar als je dan hierover wilt schrijven en je hebt onvoldoende RAM-geheugen, dan lukt dit gewoon niet. De leerlingen hebben al hun schrift in hun schooltas zitten, als jouw notities op het bord verschijnen.
Dan nog twee nadelen van alle digitale borden die gebruik maken van een beamer.
- Beamers kan je vergelijken met printers: de prijzen zijn spectaculair gedaald, maar de kostprijs van de lamp niet. Vaak kost die lamp slechts een fractie minder dan een nieuwe beamer. De folders schrijven over 2000 branduren, maar ik heb zo mijn twijfels of dit aantal gehaald wordt. Amai als een school in één jaar tijd de lampen moet vervangen van al zijn digitale borden in de veronderstelling dat elke klas zo'n beamer hangen heeft.
- Als er zonlicht op het bord valt is de zichtbaarheid plots heel slecht, zelfs al wordt het zonlicht gefilterd door een gordijntje. Een dik gordijn is noodzakelijk, wat de reclame ook beweert.
Statistisch gezien zijn er meer nadelen dan voordelen aan een huidig digitaal bord. En dan heb ik nog niet over het grootste nadeel dat bij verkeerd gebruik er opnieuw te veel frontaal les wordt gegeven door de leerkracht.
Het probleem van de beamer en het zonlicht zal over enkele jaren verleden tijd zijn. Digitale borden zullen dan XXL drukgevoelige flatscreens worden. Aangezien het licht hierbij van achter het bord komt, zijn alle problemen van de baan die een beamer met zich meebrengt:
- Je staat als leerkracht niet meer in het felle licht van de lamp met veel schaduwwerking als gevolg.
- Je hoeft je bord niet meer te kalibreren.
- Invallend zonlicht heeft minder negatief effect op de zichtbaarheid.
- Met multitouchtechnologie zijn nog veel meer toepassingen mogelijk.
Deze borden bestaan al, maar zijn nog onbetaalbaar voor de meeste scholen.
Ik hoop met dit kleine betoog de hype over digitale borden te kunnen doorprikken. Ik stel vast dat veel scholen zonder nadenken investeren in digitale borden en bereid zijn hiervoor veel geld op tafel te leggen, terwijl er geen geld blijkt te zijn voor andere hard- en software.
Tot slot wil ik nog eens duidelijk onderstrepen dat ik geen tegenstander ben van het digitaal bord, maar dat een beamer voor de meeste leerkrachten voldoende is.
