Onze leerlingen en sociale websites
"Meester, Arne zegt dat ik op Louis ben." Met deze mededeling werd ik vandaag aangesproken tijdens de speeltijd door een meisje van het zesde leerjaar. Ik vroeg of het waar was en Tine liep giechelend weg. Incident afgesloten. Geen ouder die de school komt lastig vallen voor dit probleem.
Gisteren waren het oudergesprekken en het was opvallend dat twee derde van de ouders het hadden over pesten van leerlingen via Facebook. Hoe ga je daar als school mee om?
Als je vraagt aan de ouders waaruit het pestprobleem bestaat, dan is het dikwijls dit: "Tine is op Louis!" Omdat het op Facebook staat, komen de ouders wel bij de school aankloppen. Het is inderdaad niet leuk om als leerling dergelijke berichten te lezen, maar op de speelplaats loopt Tine lachend weg, terwijl dit thuis niet het geval is.
Erger vind ik het probleem wat Joris op zijn Facebook zag staan: "Wie vind jij de domste van de klas? Elke, Veerle of Lies?" Een poll, aangemaakt via Facebook. Je zal maar Elke zijn uit die klas, die merkt dat zij door 80% van de stemmers wordt verkozen.
Eigenlijk is Facebook of een andere sociale netwerksite, geen probleem van het basisonderwijs. Het is door de wet verboden dat kinderen jonger dan 13 jaar een account aanmaken op Facebook, Netlog, Google+ of om het even welke sociale netwerksite. De ouders wentelen hun verantwoordelijkheid daarom af op de school. Als ouder moet je toezicht houden op wat je kind op de computer uitspookt. Ik ken ouders die voor hun kinderen een Facebookaccount aanmaken. Sommige leerlingen klapten hierover zelf uit de biecht. Zoals met zoveel problemen, denken veel ouders dat het de taak van de school is om dit op te lossen. Akkoord, de pester is meestal een leerling van de klas, maar daarom is het nog niet de schuld van de school, want die indruk wordt vaak gewekt. Wij leren de leerlingen vaardig te zijn met de computer.
Het enige wat de school kan doen, is het probleem bespreekbaar maken. Waarom is virtueel pesten erger dan in het echt? Wat kan je er tegen doen? Dit heeft te maken met eindterm 8: De leerlingen kunnen ICT gebruiken om op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier te communiceren. Als school kan je de dader ook confronteren met zijn pestgedrag, maar het is niet aan de school om hier sancties op te leggen. Ik geef soms de raad aan de ouders om naar de ouders van de pester te stappen met een schermafdruk. Als dat niet helpt, dan kunnen de ouders klacht indienen bij de politie. Hoewel ikzelf slechte ervaringen heb met de politie uit mijn eigen gemeente, kan het als dreiging wel helpen.
Als het probleem escaleert, kan je met de leerlingen van de klas als school een brief meegeven, waarin je wijst op het feit dat Facebook verboden is onder de 13 jaar en dat het op school daarom verboden is om Facebook te bekijken. Gebeurt dit tijdens de schooluren, dan is de school verantwoordelijk, anders zijn het de ouders. In de brief kan je ook aankaarten dat je het probleem zult bespreken in klasverband, maar dat je als school niet meer kan doen. De ouders kunnen de betreffende ouders aanspreken of naar de politie stappen. Dat laatste is vaak voldoende opdat het probleem vanzelf uitdooft.